Quá trình khám phá cũng chỉ có thể bằng trải nghiệm - bởi việc bắt tay vào “làm thật” mới giúp bạn nhận ra những quy luật của thực tiễn, điều mà không một lý thuyết nào bao quát hết. Khi đã nắm được những quy luật ấy, câu chuyện giải rubik - tìm kiếm mình tất yếu sẽ trở nên dễ dàng hơn. 

Thế nên, không phải ngẫu nhiên mà những mô hình đào tạo đại học hiện đại nhất - cả trên thế giới và ở Việt Nam - đều tập trung vào giá trị trải nghiệm. Và bởi vì bạn được chọn đại học, bạn hoàn toàn có thể chọn cả những cơ hội trải nghiệm cho mình. 

Đó là câu chuyện của Mã Phú Cường - chủ nhân giải thưởng “Dự án khởi nghiệp sinh viên xuất sắc nhất” - Vietnam Startup Wheel 2019, sinh viên ngành Công nghệ sinh học, trường Đại học Công nghệ TP.HCM (HUTECH).

Là đứa con của “thủ phủ thanh long” - Bình Thuận, Cường luôn muốn biến thứ trái cây ấy thành những sản phẩm có giá trị, đem lại thu nhập ổn định cho nông dân, thay vì phải phụ thuộc hoàn toàn vào thương lái thu mua để rồi cứ đau đáu nỗi lo “được mùa, mất giá”. Cường vào Đại học ngành Công nghệ sinh học, mang theo ước mơ của mình. HUTECH tổ chức một cuộc thi khởi nghiệp dành cho sinh viên. Và Cường thử. “Mấy tháng liền, tôi lấy phòng thí nghiệm của Trường làm nhà. Tôi làm bạn với máy móc để nghiên cứu làm mứt từ trái thanh long với nhiều quá trình, từ nghiền, lọc, phối chế đến cô đặc, tạo đông dịch quả, giữ lại hạt thanh long để giữ những dưỡng chất có giá trị cho món mứt. Nỗ lực cuối cùng cũng được đền đáp, sản phẩm mứt làm ra chứa nhiều dưỡng chất như vitamin C, B1, B3, canxi, photpho,… và đặc biệt là anthocyanin - một chất chống oxy hóa mạnh, góp phần làm chậm quá trình lão hóa, giảm nguy cơ các bệnh về tim mạch và ngăn ngừa ung thư. Tôi đưa startup mứt thanh long thử sức tại cuộc thi của Trường - HUTECH Startup Wings 2019”.

Xuất sắc giành giải Nhất cuộc thi khởi nghiệp toàn trường, Mã Phú Cường đến với cuộc thi toàn quốc Vietnam Startup Wheels 2019 - với gần 1.800 dự án Việt Nam và hơn 100 dự án quốc tế. “Mứt thanh long Đức Thuận” dần hoàn thiện để trở thành “Thanh long Đức Thuận - Thức ăn của Rồng”, giúp Phú Cường giành giải “Dự án sinh viên khởi nghiệp xuất sắc nhất” và quan trọng hơn là động lực để cậu sinh viên tiếp tục vươn xa. “Tôi tin rằng rồi đây trên thị trường sẽ có thêm kẹo thanh long, bột thanh long, màu thực phẩm, phân bón,… và rất nhiều sản phẩm thiết thực khác được làm từ thanh long”.

Trải nghiệm những cuộc thi, chấp nhận những thử thách là cách để hoàn thiện bản thân trong thời sinh viên, và một trường đại học tạo được những sân chơi lớn cho sinh viên, khuyến khích được tinh thần dấn thân, trải nghiệm của sinh viên chính là một trường đại học lý tưởng. Giống như Phú Cường, ở HUTECH có Nguyễn Đình Thuận - sinh viên ngành Thiết kế thời trang, Top 3 Thiết kế quốc phục cho Hoa hậu hoàn vũ Việt Nam H’Hen Niê với Phố cổ; có Duy Khánh, Anh Khôi, Hồng Phước - nhóm sinh viên ngành Công nghệ thông tin giành giải Nhất Olympic Tin học toàn quốc khối phần mềm nguồn mở 2018 (một trong những cuộc thi lớn nhất dành cho sinh viên Công nghệ thông tin toàn quốc với gần 1000 thí sinh từ 80 đơn vị giáo dục cả nước); có Nguyễn Minh Kha - cựu sinh viên ngành Kiến trúc lọt Top 20 Giải thưởng Quốc tế Tamayouz 2018 (hạng mục dành cho đồ án tốt nghiệp của sinh viên) hay nhà thiết kế Nguyễn Minh Tuấn - cựu Thủ khoa ngành Thiết kế thời trang, người đứng sau loạt thiết kế lộng lẫy cho nhiều mỹ nhân Việt, mà gần đây nhất là quốc phục của Miss Earth Vietnam 2019 Hoàng Hạnh, loạt trang phục dự thi quốc tế của Miss Universe Vietnam 2019 Hoàng Thùy,...

“Thành công chỉ đến khi dám đương đầu với thử thách và dám vượt qua giới hạn của bản thân”, nhà thiết kế trẻ (sinh năm 1992) chia sẻ như thế khi được hỏi về hành trình học tập, hoàn thiện và khẳng định bản thân. Đó cũng là điều Minh Tuấn muốn nói với những bạn trẻ đang còn trên ghế giảng đường - đang trên hành trình tìm thấy những giá trị của riêng mình.

Khối rubik mang tên đại học sẽ đem đến cho bạn niềm vui ấy. Niềm vui khám phá và tìm thấy những giá trị của chính bạn.

Nếu bạn đã từng chơi rubik, bạn sẽ hiểu rằng người ta không thể giải một khối rubik nếu bỏ qua một mảng màu nào. Cũng như thế thôi, bạn không thể tìm thấy trọn vẹn mình nếu không đặt bản thân vào một môi trường trải nghiệm toàn diện. Đại học bây giờ đâu chỉ có giảng đường. Điều quan trọng chính là bạn đấy - bạn có sẵn sàng bước ra ngoài những bức tường chưa?

Tuổi trẻ là những chuyến đi. Và có những chuyến đi đến những vùng đất chẳng mấy ai biết đến. Với Hà Bảo Kiên (sinh viên ngành Công nghệ kỹ thuật ô tô, HUTECH), câu chuyện trải nghiệm kể bằng nắng gió xã cao nguyên Hlop, bằng cái lạnh về đêm và bằng màu xanh áo tình nguyện. “Mùa hè xanh tại Hlop, Gia Lai, với mình là cảm giác cái lạnh của đất trời khi đêm xuống nhưng lại thấy vô cùng ấm áp trong lồng ngực, là giây phút vô tư bước đi và hành động, là cho đi mà không mong nhận lại…”. Ở đó, cậu sinh viên chưa từng quen việc nặng như Kiên đã có những ngày tháng làm “ông giáo làng”, những lúc nhễ nhại mồ hôi tham gia xây đắp hết công trình này sang công trình khác cho thiếu nhi và người dân Hlop. “Khó khăn, thử thách trong chiến dịch giúp mình dần cảm nhận được những hạnh phúc lớn lao từ những điều nho nhỏ, đơn sơ trong cuộc sống”. Đi để trưởng thành, vất vả, nhưng hạnh phúc.

Tham gia hoạt động ở đại học là một câu chuyện dài và luôn có thể gây nhiều tranh cãi. Không ít những kiểu hoạt động dễ bị gắn mác là “chơi bời, tụ tập”. Nhưng có thật thế không, nếu ở đó bạn thật sự tìm thấy giá trị cho riêng mình. Ở trường Đại học của Kiên có một câu lạc bộ người mẫu - CLB Model HUTECH, với mục tiêu tạo một cầu nối để các thành viên có dịp luyện tập kỹ năng mềm, khả năng trình diễn, xử lý trang phục, biểu diễn trước ống kính,... và nhất là kỹ năng trình bày tự tin trước đám đông - những kỹ năng mà rất nhiều môi trường sẽ đòi hỏi.

“Bọn mình tuy là những người trẻ nhưng thực sự nghiêm túc với những hoạt động của CLB, nghiêm túc với con đường mà bọn mình chọn. Đây là nơi hỗ trợ rất lớn cho bọn mình trong việc trau dồi các kỹ năng để sau này ra trường có thể tự tin hơn,” một thành viên của CLB bộc bạch. Các bạn không chỉ diễn thời trang. Và ngay cả trong hoạt động trình diễn, CLB Model cũng nhiệt tình hỗ trợ sinh viên ngành Thiết kế thời trang, Công nghệ dệt, may... của HUTECH trong các đồ án môn học, đồ án tốt nghiệp, xóa đi định kiến về các CLB biểu diễn “chảnh chọe”.

Mọi đam mê đều xứng đáng được thỏa mãn, mọi tài năng đều xứng đáng được phát huy. Đó chính là lý do tại sao ở HUTECH có rất nhiều sân chơi và dù bạn yêu thích lĩnh vực nào đi nữa, vẫn sẽ có những địa chỉ dành cho bạn. Các CLB nghiên cứu - học thuật, văn hóa - ngôn ngữ quốc tế, loạt CLB nghệ thuật - thanh nhạc, diễn xuất, MC, guitar,... hay CLB thể thao gồm bóng đá, bóng rổ, võ thuật..., tất cả góp thành những mảng màu rực rỡ, giúp sinh viên - những con người của thế hệ Z khao khát tìm kiếm chính mình - có thêm một cơ hội tìm thấy. Riêng cộng đồng nữ sinh còn có Miss HUTECH - “cái nôi” của những gương mặt nữ sinh tài năng, duyên dáng mà nổi bật là Á hậu Thúy An (Á hậu 2 Hoa hậu Việt Nam 2018, Miss Intercontinental Vietnam 2019), thí sinh từng đạt danh hiệu Người đẹp thân thiện Miss HUTECH 2017.

Ở chiều ngược lại, không ít những người trẻ dù ít nhiều tự chủ về kinh tế vẫn chọn quay lại giảng đường đại học để hoàn thiện chính mình. Đó là hành trình của Thanh Khoa - cô gái từng bỏ đại học để phụ giúp gia đình, từng làm qua nhiều công việc từ tạp vụ, lao công đến PG, trở thành người mẫu, vinh dự góp mặt trong show diễn của nhiều tên tuổi như Công Trí, Đỗ Mạnh Cường, Hoàng Hải, Chung Thanh Phong,… rồi quay lại giảng đường ở tuổi 24 để tiếp tục ước mơ đại học. Trở thành Hoa khôi Miss HUTECH 2019, tiếp tục vào Top 15 Miss World Vietnam 2019, Thanh Khoa tuổi 25 vẫn đang chăm chỉ theo học ngành Ngôn ngữ Anh để thực hiện ước mơ tấn công thị trường quốc tế.

Chúng ta được sinh ra là duy nhất, sở hữu những năng lực riêng duy nhất và sẽ đóng góp cho cuộc đời theo cái cách mà duy nhất ta làm được - nếu ta tìm thấy giá trị của riêng mình, hẳn nhiên là gồm cả những giá trị không tính bằng điểm 10 trên giấy, mà thể hiện bằng nguồn năng lượng tích cực lan tỏa cho cộng đồng. Trong sôi nổi những sân chơi tài năng trên giảng đường, có một mảng màu nữa của rubik đại học được tìm thấy - màu rực rỡ của tuổi trẻ luôn nhiệt huyết, luôn hết mình. 

Có lẽ bạn ít nhiều biết đến vở bi kịch kinh điển của thi hào William Shakespeare. Chàng hoàng tử Hamlet trong tác phẩm cùng tên mắc kẹt trong những suy nghĩ của chính mình - mà đỉnh điểm là To be or not to be?. Chàng do dự trước cơ hội hành động. Có thể là một liên tưởng ngớ ngẩn, nhưng nếu xuyên không đến hiện tại, chắc hẳn Hamlet chẳng thể nào giải được một khối rubik - bởi chàng vẫn đang bận suy tính xem xoay theo cách nào là hoàn hảo nhất!

May mắn cho Hamlet là chàng thuộc về thế kỷ 17. Còn thế kỷ 21 đã là thế kỷ của dấn thân, hành động và trải nghiệm. Thời đại đặt vào tay bạn những khối rubik, hoặc cầm lên lên và xoay, hoặc chấp nhận những khối rubik cứ mãi hỗn độn. Và bạn biết không, không hành động có nghĩa là chấp nhận. Bởi thời gian là hữu hạn. Thời đại học - giai đoạn “bản lề” để bạn trải nghiệm, hiểu mình và hoàn thiện chính mình - càng ngắn hơn. 

“Thay vì dành quá nhiều thời gian để suy nghĩ, cân nhắc thì hãy bắt tay vào làm đi! Các bạn sinh viên hãy lắng nghe nhiều hơn (để biết), hãy quan sát nhiều hơn (để nhớ) và hãy làm (để hiểu). Đồng thời, các bạn hãy chủ động nắm bắt cơ hội, hãy cứ làm những gì mình cho là đúng, thành công sẽ đón chờ nếu các bạn chủ động làm. Nếu có sai sót, hãy xem đó là trải nghiệm, học từ những sai lầm để tự tin làm tiếp. Con người không bao giờ hối tiếc vì những gì đã làm mà chỉ hối tiếc vì những gì chưa làm!” (ThS. Tăng Thông Nhân, Phó trưởng khoa Quản trị du lịch - Nhà hàng - Khách sạn HUTECH).

Một khối rubik có tổng cộng... 43 ngàn tỷ tỷ tỷ cách xoay, nên không thể giải bằng cách xoay ngẫu nhiên các mặt cho đến khi nó hoàn chỉnh. Một thời đại học chỉ có bốn năm, không thể chờ đợi may mắn đến. Chỉ có thể dấn thân, tham gia, trải nghiệm, chấp nhận thử thách để tìm ra lời giải của riêng mình.

Có thể sẽ có những thử thách khiến bạn nản lòng. Có thể có những hoạt động bạn tham gia không được như ý. Nhưng đó là điều kiện cần cho giá trị của trải nghiệm, vì vượt qua chính mình cũng là một bài học luôn luôn cần.

Bạn có bốn năm đại học. Bạn đã sẵn sàng rồi chứ?